در روستای روشناوند از توابع دهستان پسکلوت شهرستان گناباد بزرگان خانواده ( پدر و مادر) جهت پیدا کردن همسر مناسب و ترتیب دادن مراسم ازدواج برای پسر خود در میان روستاییان به تحقیق پردازند. پس از انتخاب گزینه مناسب مادر داماد مسئله را به صورت پنهانی با خانواده عروس در میان می‌گذارد. پس از تحقیقات خانواده عروس در مورد داماد و تصمیم گیری، آنها اعلام موافقت کرده و شبی را برای خواستگاری تعیین می کنند. در شب خواستگاری خانواده داماد با خرید مقداری شیرینی و چند سرقند و بسته چایی، پارچه برای چادر و لباس و کفش برای عروس و یک حلقه نامزدی همراه با خویشاوندان نزدیک به خانه عروس می رود. پس از صحبت ها و گرفتن موافقت اولیه یا نامزدی از عروس و خانواده وی و به اصطلاح نشانی کردن عروس روز بعد عروس و داماد به اتفاق پدر و مادر هردوطرف جهت خرید موارد لازم شب نامزدی به بازار می روند و خرید های مد نظر خود را انجام می دهند.
مهریه عروس در گذشته بسیار اندک و شامل مقداری ظروف مسی، فرش، رختخواب و تعدادی گوسفند بود.
با دعوت خویشاوندان در شب نامزدی مهرنامه با توافق خانواده عروس و داماد نوشته و تنظیم می شود. قبل از جاری کردن خطبه عقد عاقد به خانه عروس رفته و طی مراسمی موافقت وی را برای ازدواج با شخص گرفته و ثبت در این حین مراسمی با عنوان غنی سازی انجام می شود. همزمان با رفتن آمد به منزل عروس و گرفتن موافقت شفاهی و کتبی از وی داماد در خانه پدری خود رو به قبله با احترام نشسته و قرآن تلاوت می کند. با گرفتن رضایت از عروس عاقد به خانه پدر داماد رفته و پس از قرائت خطبه عقد و شرح شرایط ازدواج قانونی و توافقات و شروط طرفین با رضایت شفاهی و کتبی داماد و قبول شرایط عروس و داماد به عقد یکدیگر در آمده با یکدیگر محرم می شوند. پس از این اتفاق مبارک مجلس در خانه پدری دو زوج پر از شور و شادی شده و میهمانان و خویشاوندان داماد با در آغوش گرفتن و شاد باش و برای وی آرزوی خوشبختی می کنند.پس از آن مراسم، داماد همراه با چند تن از خانم های که از نزدیکان وی می باشند به طرف خانه عروس حرکت می کنند. طی این مسیر امروزه تمام دعوت شدگان و خویشاوندان آقا داماد و عروس شرکت دارند و مسیر را با اتموبیل و بوق ماشین تا خانه عروس ادامه می دهند.
چند روز قبل از تهیه جهیزیه چند تن از زنان اقوام به خانه مادر عروس رفته و همه پارچه های هدیه آورده شده توسط داماد و خانواده وی برای عروس را جهت بازدید بیرون آورده و آن را جهت تهیه لباس و چادر برای برش داده و برای دوختن آماده می کنند. این مراسم " مراسم سرکار عروس" نام دارد.
از دیگر مراسمی که قبل از مراسم عروسی جا می شود می توان به مراسم " نان پختن" اشاره کرد. در این مراسم خانواده و مادر عروس به پخت نان مورد نیاز جهت پذیرایی شام شب عروسی می پردازند. در این روز داماد و خانواده وی همراه با مقداری شیرینی به خانه عروس رفته و با دادن شیرینی ها به خانواده عروس می دهند. خانواده عروس نیز نان های پخته شده را به خانواده داماد می دهند.
پس از این مراسم و چند روز قبل از مراسم عروسی خانواده عروس به اتفاق خانواده داماد و به همراه دو زوج به بازار رفته و جهیزیه رابه اتفاق هم خریداری می کنند. نکته ای که مرامس خرید جهیزیه مردمان رشناوند را از دیگر روستاها متمایز می کند، پرداخت مشترک هزینه موارد خریداری شده است. در صورتی که در دیگر روستا ها یا شهر گناباد، خرید جهیزیه کامل بر عهده خانواده عروس می باشد.
پس از خرید جهیزیه در روزی دیگر آن را تزیین کرده و برای دیدن خویشاوندان دختران و خانم هایی که برای بازدید جهیزیه عروس می‌آیند آماده و چیدمان می‌کند. در روزی دیگر جهیزیه عروس را به خانه داماد می برند. در این مراسم جهیزیه عروس را در سینی های چیده و جوانان اقوام آن را بر روی سر خود نهاده و تا خانه داماد حمل می کند و در انتها وسایل را مجددا در خانه داماد می چینند. گفتنی است جوانانی که جهیزیه را در این روز بر عهده می گیرند از سوی مادر هنوز یک جفت جوراب و شیرینی داده می شود.
در شب عروسی داماد قبل از غروب به حمام عمومی روستا رفته،اصلاح و استحمام کرده و لباس های دامادی خود را می پوشد. در هنگامی که داماد در حمام حضور دارد مردان و جوانان خویشاوند و میهمان بیرون از حمام منتظر وی هستند تا وی را تا خانه پدری عروس که مراسم شادی خانم ها در آنجا بر پا است همراهی کنند. در طول این مسیر به داماد شادباش گفته و نقل و سکه و سر وی می پاشند. دو نفر از تازه دامادهای اقوام به عنوان ساقدوش کنار داماد حرکت می کنند و ساز و دهل تا رسیدن به خانه ای پدری عروس نواخته می شود. با رسیدن داماد به خانه پدری عروس و رفتن به داخل خانه و ابراز شادی و تبریک خویشاوندان خانم به وی ، مراسم شادی خانم ها پایان یافته عروس به همراه چند تن است خانم های اقوام پشت سر گروهی که داماد را تا خانه خود همراهیی می کنند به راه می افتند. پس از رسیدن به خانه داماد، طبق رسمی عروس قبل از وارد شدن به خانه داماد هدایایی را که عموماً سفر ماه عسل، حج یا کربلا می باشد را از داماد درخواست می کند و با قبول این درخواست، تنها عروس و داماد به همراه خویشاوندان خانم وارد خانه می شود و مردان تا پایان مراسم شادباش کوتاه که در خانه داماد برگزار می شود منتظر خانواده های خود می مانند.
گاهی مراسم عروسی بدون ساز و دهل برگزار می شود که در اصطلاح محلی می گویند مراسم عروسی با الرحمن بوده است. که حین مراسم صلوات فرستاده شده و سوم و اشعاری گفته می شود.
منبع: امامی، محمود، تاریخ و جغرافیای روشناوند گناباد، چاپ اول 1388 شمسی، خراسان رضوی: نشر پشنگ
مطالب مرتبط:
ت
۲۰ آبان ۰۰، ۱۵:۴۲
آره دیگ😎😏
مسافر
۲۹ ارديبهشت ۹۸، ۲۲:۱۳
